Początku Wspólnoty upatrywać należy już w 1993 roku, kiedy to w jednym miejscu (Suchowola) grupa osób związanych później z Hajnówką uczestniczyła w rekolekcjach Ewangelizacyjnych Odnowy w Duchy Świętym. Te same osoby wraz z kolejną grupą uczestniczącą w REO w następnym roku, skierowały do księdza biskupa Antoniego Dydycza (za pośrednictwem ks. proboszcza Alfonsa Trochimiaka) prośbę o pozwolenie i błogosławieństwo dla zaistnienia Wspólnoty Odnowy w Duchu Świętym przy parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Hajnówce. We wrześniu 1994 roku nadeszła pozytywna odpowiedź i od tej chwili datujemy powstanie naszej Wspólnoty.
Pierwszym asystentem kościelnym z ramienia parafii został ks. Mariusz Tofwinski, zaś liderem świeckim Agnieszka Kosidlo. W kolejnych latach formacyjnych naszymi opiekunami duchowymi byli: ks. Jaroslaw Przeździecki, ks. Tadeusz Czyżak, ks. Mariusz Zabielski, ks. Jan Krasowski, ks. Ireneusz Izdebski, ks. Krzysztof Grzybowski oraz ks. Krzysztof Dobrogowski. W tym czasie liderami Wspólnoty, oprócz wspomnianej Agnieszki Kosidlo, była Mariola Teresiak, Krystyna Ziuzia. Beata Znaczko i obecnie po raz kolejny Mariola Teresiak.
W historii naszej Wspólnoty posługiwaliśmy w różnych diakoniach jako odpowiedzialni za grupy dzielenia, rozeznającą, muzyczną, wstawienniczą i rożańcową. Wiele osób zaangażowało się w modlitwy za kapłanów, zakonników i siostry zakonne, a w ostatnich latach także w Apostolstwie ,,Margerytka” (modlitwy za kapłanów pochodzących z Hajnówki lub pracujących w hajnowskich parafiach).
W 1995 wraz z ks. Mariuszem Tołwińskim nasza Wspólnota przeprowadziła Rekolekcje Ewangelizacyjne Odnowy w Duchu Świętym w Białowieży dla młodzieży z Technikum Leśnego i tutejszych parafian. Następne REO odbywały się w Hajnówce i prowadzili je: ks. Jerzy Buzun, ks. Krzysztof Herman (z diecezji białostockiej), ks. Czarek Czarkowski (z diecezji łomżyńskiej) i ks. Ireneusz Izdebski (diecezja drohiczyńska).
W 1997 Wspólnota przeprowadziła, przy współudziale przedstawicieli Szkoły Nowej Ewangelizacji z Warszawy, tzw. Kurs Filipa. W 1998 wielu uczestników Wspólnoty przyjęło uroczyste zobowiązanie modlitwy i życia ,,Nasze Credo”.
Nazwa naszej wspólnoty – ,,Effatha”- została rozeznana po wieloletniej modlitwie w 1999r.
W 2002r. uroczystym aktem zawierzyliśmy Wspólnotę Matce Bożej.
W 2006 roku w ramach wsparcia Misji, odpowiadając na apel sióstr Misjonarek Świętej Rodziny, podjęliśmy się adopcji chłopca z Afryki- Gloriego Kajan.
Członkowie wspólnoty Effatha brali udział w wielu rekolekcjach formacyjnych: REO, Rekolekcjach Eucharystycznych, Boże Drogi Zbawienia, Uzdrowienia Wspomnień, Ignacjańskich i Maryjnych (Immaculata) oraz w formacji stałej dla animatorów i liderów wspólnot, a także kursach ewangelizacyjnych.
Prawie co roku duża część Wspólnoty uczestniczy w Czuwaniach Wspólnot Odnowy w Duchu Świętym na Jasnej Górze, a w ostatnich latach także w Ostrołęckich Spotkaniach Charyzmatycznych. Przez wiele lat uczestniczyliśmy w rekolekcjach adwentowych i wielkopostnych dla Wspólnot Archidiecezji Białostockiej. Niemal każdego roku organizujemy w parafiach hajnowskich czuwania modlitewne przed Uroczystością Zesłania Ducha Świętego, a w ostatnich latach- także uroczyste świętowanie w gronie wspólnot z diecezji drohiczyńskiej. Od kilku lat w Hajnówce odbywają się diecezjalne Eucharystie z posługą modlitwy o uzdrowienie.
W życiu Wspólnoty pojawiają się również chwile trudne, gdy po czasie ziemskiej wędrówki przychodzi nam żegnać jednego spośród nas. Pamiętamy w modlitwie o każdej osobie, którą Pan powołał do wieczności – wieczną szczęśliwość racz im ofiarować w przybytkach Twoich, Panie…
Za wszelkie łaski otrzymane w ciągu tych lat od Ducha Świętego, CHWAŁA PANU!
Ufamy, ze ten, który jest Dawcą wszelkich darów, poprowadzi nas i nauczy służyć na Bożą Chwałę i pożytek ludziom, wsłuchiwać się i wiernie wypełniać natchnienia Ducha Świętego w Kościele.
